- ελικώνας
- I
Μυθολογικό πρόσωπο. Σύμφωνα με τη μυθολογική παράδοση, ο Ε. ήταν αδελφός του Κιθαιρώνα, αλλά τα δύο αδέλφια είχαν εντελώς αντίθετο χαρακτήρα. Ο άπληστος και πλεονέκτης Κιθαιρώνας, αφού σκότωσε τον πατέρα του, έριξε με ύπουλο τρόπο τον πράο αδελφό του Ε. από έναν βράχο. Κατά την πτώση όμως παρασύρθηκε και ο ίδιος στο βάραθρο. Οι θεοί τους μεταμόρφωσαν στα δύο ομώνυμα βουνά: ο Κιθαιρώνας έγινε κατοικία των Ερινύων, ενώ ο Ε. των Μουσών, οι οποίες ονομάστηκαν Ελικωνιάδες, Ελικωνίδες ή Ελικώνιες. Στον Ε. βρισκόταν ο βωμός του Ελικώνιου Δία και μία πηγή, η Ιπποκρήνη, η οποία ανάβλυσε στο σημείο όπου ο Πήγασος χτύπησε με την οπλή του το έδαφος. Στην ανατολική πλευρά του όρους, κοντά στην αρχαία Άσκρα, υπήρχε το Άλσος των Μουσών, με πολλά αγάλματα και αναθήματα. Ο Ε., ως ιερή κατοικία των Μουσών, ταυτίστηκε με την ποίηση και την αρμονία και απέκτησε χαρακτήρα συμβόλου στην αρχαιότητα και στα μετέπειτα χρόνια. Το επίθετο ελικώνιος αναφερόταν σε καθετί σχετικό με την ποίηση και τις Μούσες· ο Όμηρος χαρακτήριζε με αυτό τον Ερμή, τον Απόλλωνα και τον Ποσειδώνα (ελικώνιος άναξ).IIΌνομα ιστορικών προσώπων.1. Υφαντής (5ος αι. π.Χ.). Ήταν γιος του Ακεσέα ή Ακεσού. Έγινε διάσημος για την τέχνη του.2. Αστρονόμος και μαθηματικός (4ος αι. π.Χ.). Καταγόταν από την Κύζικο. Ήταν μαθητής του Πλάτωνα και του Ευδόξου. Προανήγγειλε στον τύραννο των Συρακουσών, Διονύσιο, μια έκλειψη ηλίου και τον σεισμό της 12ης Μαΐου 361 π.Χ.IIIΟρεινός οικισμός (υψόμ. 850 μ., 43 κάτ.) στην πρώην επαρχία Λεβαδείας του νομού Βοιωτίας. Υπάγεται διοικητικά στον δήμο Λεβαδέων.IVΌρος (ψηλότερη κορυφή Παλιοβούνα 1.748 μ.) στο νοτιοδυτικό τμήμα του νομού Βοιωτίας. Αποτελεί συνέχεια του Παρνασσού, σχηματίζει ένα ακανόνιστο σύστημα μικρών ορεινών όγκων (άλλες κορυφές Τσιβέρι 1.561 μ., Μεγάλη Λούτσα 1.549 μ., Μοτσάρα 1.526 μ., Κολιέδες 1.487 μ., Μεγάλη Τσούμα 889 μ.) και φτάνει με κατεύθυνση ΒΔ-ΝΑ έως τις ακτές του Κορινθιακού. Μεγάλο μέρος του καλύπτεται από έλατα και δρυς. Από γεωλογική άποψη ανήκει στη γεωμορφολογική ζώνη Παρνασσού-Γκιώνας και παρουσιάζει ορισμένα βωξιτικά κοιτάσματα.Στους πρόποδές του, στην περιοχή Αγίου Γεωργίου Ζηρίνη, βρίσκεται ένα από τα βαθύτερα κατακόρυφα βάραθρα της Ελλάδας, με συνολικό βάθος 90 μ. και κατακόρυφο 73 μ. Το βάραθρο αυτό δέχεται τα βρόχινα νερά της περιοχής, τα οποία όμως δεν κατακρατούνται στον λασπώδη πυθμένα του, αλλά διοχετεύονται από μικρά ανοίγματα σε χαμηλότερα στρώματα.* * *ο (Α ἑλικών)νεοελλ.μεγάλο χάλκινο μουσικό όργανο τής κατηγορίας τών βαθέων σαλπίγγωναρχ.τετράγωνο μουσικό όργανο με εννέα χορδές.
Dictionary of Greek. 2013.